تشبیه
تشبیه: اگر کسی یا چیزی را به کسی یا چیز دیگر مانند کنیم، از آرایه تشبیه استفاده کردهایم. درواقع ادعای همانندی و همسانی بین دو چیز یا دو کس را «تشبیه» میگویند.
ارکان تشبیه
تشبیه چهار رُکن دارد:
مُشَبّه: کسی یا چیزی که قصد تشبیه کردن آن را به کسی یا چیز دیگر داریم.
مُشَبّهٌ به: کسی یا چیزی که مشبه، به آن تشبیه میشود.
ادات تشبیه: به کلماتی که بین مشبه و مشبهٌبه ایجاد ارتباط میکنند. (مانند، مثل، همانند، بهسان، چون، چو، به کردار، پنداری، گویی، به رنگ، به شکل، از ادات تشبیهاند(
وجه شبه: ویژگی و صفت مشترک بین مشبه و مشبهٌبه است.
مثال: پرهای طاووس مانند دستهگل پرنقشونگار، رنگارنگ است.
پرهای طاووس: مشبه/ دستهگل پرنقشونگار: مشبهٌبه/ مانند: ادات/ رنگارنگ: وجه شبه.
برای یافتن تشبیه این مراحل را طی کنید:
۱- به سراغ ادات بروید. اگر ادات داشته باشیم، تشبیه داریم.
۲- به سراغ ترکیبهای اضافی (———– ِ ———- ) بروید. چون بعضی از ترکیبهای اضافی، تشبیه است که به آن ((اضافهی تشبیهی)) میگوییم. مثال: سطحِ عالی
۳- هرجا بتوانیم «مثلِ» بیاوریم؛ آنجا تشبیه است.مثال:
گه ز هجرش کوهکن فرهاد باش= گه ز هجرش [ مثل ] کوهکن فرهاد باش
۴- اگر دیدید شاعر چیزی یا کسی را با چیزی یا کسی مقایسه کرده است، مخصوصاً یکی را برتر از دیگری دانسته است، آنجا تشبیه داریم.