درس سیزدهم: اسوه نیکو
درس سیزدهم: اسوۀ نیکو
آداب: روش ها
اسوه: نمونه
عالمیان: همه مردم جهان، جهانیان
صلی الله علیه و آله و سلّم: درود خدا بر پیامبر و خاندانش باد!
عطوفت: مهربانی
پارۀ جگر: عزیز
برمی خاست: بلند می شد
دربرگرفتن: در آغوش گرفتن
رأفت: مهربانی
تند خویی: بد اخلاقی
سخن درشت: حرف ناپسند
گشاده رو: خوش رو
سیما: چهره
محزون: غمگین
مقام: جایگاه
دادخواهی: نزد حاکم یا قاضی شکایت بردن
دشنام: حرف ناپسند
نمی آلود: آلوده نمی کرد
حریم: مرز
تجاوز: دست درازی کردن به حق کسی
مدارا: به نرمی و مهربانی رفتار کردن
تجمل: آراستن
دوری می جست: دوری می کرد
چون: وقتی که
بانگ: صدا
فرو ماند: حیران می شود
جمال: زیبایی
مجموع: همه
ظلال: سایه ها، پناه
آل: خاندان
معنی بیت ۱:
ماه فرو ماند از جمال محمّد(ص)
سرو نباشد به اعتدال محمّد
معنی واژه ها: فرو ماند: حیران شود، متعجّب شود / جمال: زیبایی
دانش ادبی: سرو: نماد راست قامتی / جمال، اعتدال: قافیه / محمّد: ردیف
معنی بیت: چهرۀ حضرت محمّد(ص) به قدری زیباست که ماه در برابرش حیران و متعجّب است و درخت سرو که خود نماد راست قامتی است، به تناسب او نیست.
معنی بیت ۲:
آدم و نوح و خلیل و موسی و عیسی
آمده مجموع در ظلال محمّد
معنی واژه: مجموع: همه / ظِلال: سایه ها ، پناه
دانش ادبی: آدم و نوح و خلیل و موسی و عیسی : مراعات نظیر / ظِلال: قافیه / محمّد: ردیف
معنی بیت: حضرت آدم، حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی و حضرت عیسی همه در پناه و زیر سایه پیامبر اکرم(ص) جمع شده اند.
معنی بیت ۳:
سعدی اگر عاشقی کنی و جوانی
عشق محمّد بس است و آل محمّد
معنی واژه: آل: خاندان / بس: کافی
دانش ادبی: سعدی: ای سعدی(منادا) / آل: قافیه/ محمد: ردیف
معنی بیت: ای سعدی اگر می خواهی عاشق و دلداده باشی، عشق پیامبر(ص) و خاندان پاک او برایت کافی است.
خودارزیابی درس ۱۳
۱ـ رفتار پیامبر(ص) با امام حسن(ع) و امام حسین(ع) در دوران کودکی چگونه بود؟
پیامبر(ص) با فرزندان خود به مهر و عطوفت رفتار می کرد و می فرمود: «فرزندانِ ما پارۀ جگر ما هستند». گاه، وقتی به سجده می رفت، حسن(ع) و حسین(ع) بر گردن و پشتش می نشستند و او چندان در سجده می ماند تا آنان پایین بیایند و گاهی به آرامی آنان را پایین می آورد و از سجده بر می خاست و هر دو را در بر می گرفت و بر صورتشان بوسه می زد.
۲ـ کدام رفتار پیامبر(ص) با دیگران، برای شما جالب تر است، چرا؟
در سلام کردن به همه حتّی کودکان پیش دستی می کرد ، هر گاه به مجلس وارد می شد، نزدیک ترین جای خالی را انتخاب می کرد و از بیماران عیادت می نمود و …
۳ـ به نظر شما چرا پیامبر(ص) بد رفتاری با خویش را می بخشید امّا نسبت به قانون شکنی، گذشت نداشت؟
زیرا قانون شکنی، حق الناس، محسوب می شود وقتی پیامبر(ص) از حق خودش می گذشت، مشکلی پیش نمی آمد ، امّا اگر از حق دیگران می گذشت یا در مقابل قانون شکنان، ایستادگی نمی کرد، هرج و مرج جامعه را فرا می گرفت و باعث ناراحتی و آزار سایر انسان ها می شد.
نوشتن درس ۱۳ فارسی هفتم
۱.برای هریک از کلمه‌های زیر دو هم خانواده بنویسید.
حضور: احضار، محضر، حُضّار، حاضر
عطوفت: معطوف، عاطفه، عطف
حریم: محرم، محروم، حرم، حرام
۲. واژه صحیح را انتخاب کنید و در جای خالی بنویسید.
الف) گاهی به آرامی آنان را پایین می‌آورد و از سجده برمی‌خاست. (برمی‌خواست، برمی‌خاست)
ب) اجازه نمی‌داد کسی جز در مقام دادخواهی در حضور او از دیگری بد بگوید. (دادخواهی، دادخاهی)
۳. بن مضارع فعل های زیر را مشخص کنید.
می خوانم : خوان
می روم: رو
می پرسد: پرس
می شنوند: شنو
